Στη σύγχρονη επανορθωτική οδοντιατρική, η επίτευξη μιας ισχυρής και διαρκούς συγκόλλησης μεταξύ των αποκαταστατικών υλικών και της οδοντικής δομής είναι ζωτικής σημασίας για την κλινική επιτυχία μακροπρόθεσμα. Τα δύο κύρια υποστρώματα που εμπλέκονται στην προσκολλητική οδοντιατρική είναι η αδαμαντίνη και η οδοντίνη, καθένα από τα οποία διαθέτει διαφορετικά μορφολογικά και χημικά χαρακτηριστικά που επηρεάζουν τις στρατηγικές συγκόλλησης. Ανάμεσα στις διαθέσιμες τεχνικές, η επιλεκτική αδροποίηση έχει αναδειχθεί ως η προτιμώμενη προσέγγιση.
Αδαμαντίνη και οδοντίνη: δύο θεμελιωδώς διαφορετικά υποστρώματα για συγκόλληση
Η αδαμαντίνη είναι το εξωτερικό, ιδιαίτερα μεταλλοποιημένο στρώμα του δοντιού. Αποτελείται περίπου κατά 96% από υδροξυαπατίτη, είναι πυκνή, ξηρή και σχετικά εύκολη στη συγκόλληση όταν αδροποιηθεί σωστά.
Η οδοντίνη, από την άλλη πλευρά, είναι ένας περισσότερο οργανικός και υδρόφιλος ιστός με πολύπλοκη δομή πλούσια σε οδοντινοσωληνάρια. Περιέχει υψηλότερο ποσοστό κολλαγόνου και νερού, γεγονός που την καθιστά πιο ευαίσθητη στην υπερβολική αδροποίηση και επιρρεπή σε μετεγχειρητική ευαισθησία αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.
Στρατηγικές αδροποιίησης: ολική αδροποίηση, αυτοαδροποίηση και επιλεκτική αδροποίηση
Ιστορικά, η τεχνική ολικής αδροποίησης (ή αδροποίησης και έκπλυσης) χρησιμοποιούνταν ευρέως, περιλαμβάνοντας την εφαρμογή φωσφορικού οξέος τόσο στην αδαμαντίνη όσο και στην οδοντίνη. Αν και η μέθοδος αυτή προσφέρει εξαιρετική συγκόλληση στην αδαμαντίνη, μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική απομεταλλικοποίηση της οδοντίνης, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά την αντοχή της συγκόλλησης και αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ευαισθησίας.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, αναπτύχθηκαν τα αυτοαδροποιούμενα συγκολλητικά συστήματα, τα οποία δεν απαιτούν στάδιο έκπλυσης και είναι πιο ήπια για την οδοντίνη. Ωστόσο, συχνά παρουσιάζουν μειωμένη απόδοση στην αδαμαντίνη λόγω ανεπαρκούς αδροποίησης. Οι αυτοαδροποιοήμενες τεχνικές τείνουν επίσης να εμφανίζουν μεγαλύτερο περιθωριακό αποχρωματισμό με την πάροδο του χρόνου.
Αυτό οδήγησε στην ανάπτυξη της επιλεκτικής αδροποίησης — μιας υβριδικής τεχνικής που συνδυάζει τα πλεονεκτήματα και των δύο προσεγγίσεων. Η επιλεκτική αδροποίηση περιλαμβάνει την εφαρμογή φωσφορικού οξέος μόνο στα όρια της αδαμαντίνης για περίπου 15 δευτερόλεπτα, ακολουθούμενη από έκπλυση και στέγνωμα. Η οδοντίνη παραμένει ανεπεξέργαστη ή αντιμετωπίζεται με ένα αυτοαδροποιούμενο ή καθολικό συγκολλητικό.
Με ένα καθολικό συγκολλητικό όπως το G-Premio BOND της GC, μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλα τα πρωτόκολλα αδροποίησης. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα παλαιότερα αυτοαδρροποιούμενα συγκολλητικά, όπως το AdheSE* και το Clearfil SE Bond*. Στην περίπτωση αυτών των συγκολλητικών, η προγενέστερη αδροποίηση της οδοντίνης αποτελεί παράγοντα κινδύνου για τη μακροχρόνια συγκολλητική αντοχή.¹Για τον λόγο αυτό, η χρήση ενός καθολικού συγκολλητικού είναι η ασφαλέστερη επιλογή, ακόμη και όταν εφαρμόζεται επιλεκτική αδροποίηση της αδαμαντίνης, καθώς τα όρια μεταξύ αδαμαντίνης και οδοντίνης δεν είναι πάντα ευδιάκριτα στην πράξη.
Μια πρόσφατη μετα-ανάλυση που αξιολόγησε στρατηγικές αδροποίησης με τη χρήση καθολικών συγκολλητικών συστημάτων έδειξε ότι η προγενέστερη αδροποίηση με φωσφορικό οξύ μείωσε σημαντικά τον περιθωριακό αποχρωματισμό, ενώ η τεχνική αυτοαδρροποίησης συσχετίστηκε με τη χαμηλότερη συχνότητα μετεγχειρητικής ευαισθησίας. Αυτό υποδεικνύει ότι η επιλεκτική αδροποίηση της αδαμαντίνης προσφέρει το καλύτερο και από τις δύο προσεγγίσεις – εξασφαλίζοντας υψηλή αισθητική απόδοση χωρίς να θυσιάζει τη βιοσυμβατότητα και την άνεση του ασθενούς.
Η Σημασία της Διατήρησης της Αδαμαντίνης
Όπου είναι δυνατόν, η διατήρηση της αδαμαντίνης κατά την παρασκευή κοιλότητας ή κατά τη διάρκεια επανορθωτικών διαδικασιών έχει καθοριστική σημασία.³ [PP1] Η προσέγγιση αυτή ευθυγραμμίζεται με τις αρχές της ελάχιστα επεμβατικής οδοντιατρικής και προσφέρει πολλαπλά κλινικά πλεονεκτήματα.
Πρώτον, η αδαμαντίνη προσφέρει ανώτερη συγκολλητική αντοχή.⁴ Τα συγκολλητικά συστήματα παρουσιάζουν σταθερά υψηλότερη και πιο αξιόπιστη αντοχή συγκόλλησης στην αδαμαντίνη σε σύγκριση με την οδοντίνη, γεγονός που συμβάλλει στη μακροχρόνια επιτυχία της αποκατάστασης.
Δεύτερον, οι αποκαταστάσεις με όρια σε αδαμαντίνη εμφανίζουν μεγαλύτερη μακροχρόνια ανθεκτικότητα.⁵ Η αδαμαντίνη είναι πιο ανθεκτική στην αποδόμηση και στη μακροχρόνια περιθωριακή διαρροή, βοηθώντας στη διατήρηση της ακεραιότητας της αποκατάστασης και μειώνοντας τον κίνδυνο δευτερογενούς τερηδόνας
Τρίτον, η αδαμαντίνη συμβάλλει στη διατήρηση της αισθητικής σταθερότητας.⁶ Τα όρια που βρίσκονται σε χαραγμένη αδαμαντίνη είναι λιγότερο επιρρεπή σε αποχρωματισμό, ενισχύοντας την αισθητική αξία της αποκατάστασης με την πάροδο του χρόνου.
Τέταρτον, η διατήρηση της αδαμαντίνης βοηθά στη μείωση της μετεγχειρητικής ευαισθησίας. Ως φυσικό φράγμα, η αδαμαντίνη προστατεύει την υποκείμενη οδοντίνη και τον πολφό από θερμικά και χημικά ερεθίσματα, αυξάνοντας την άνεση του ασθενούς.
Το σημαντικότερο είναι ότι η διατήρηση της αδαμαντίνης ενισχύει μια θεμελιώδη αρχή της συντηρητικής οδοντιατρικής: τη διατήρηση όσο το δυνατόν περισσότερης υγιούς οδοντικής ουσίας. Αυτό όχι μόνο στηρίζει τη βιολογική ακεραιότητα του δοντιού, αλλά και βελτιώνει την πρόγνωση των αποκαταστατικών θεραπειών, προσφέροντας πιο σταθερά, αισθητικά και μακροχρόνια αποτελέσματα.
*Δεν αποτελούν εμπορικά σήματα της GC.
Βιβλιογραφία
- Frankenberger R, Lohbauer U, Roggendorf MJ, Naumann M, Taschner M. Η επιλεκτική αδροποίηση της αδαμαντίνης επανεξετάζεται: είναι καλύτερη από την ολική ή την αυτοαδροποίηση; J Adhes Dent. 2008 Oct;10(5):339-44.
- Assis P, Silva C, Nascimento A, Anníbal H, Júnior S, Soares N, Junior R, Braz R. Επηρεάζει η αδροποίηση με οξύ τη συγκόλληση των καθολικών συγκολλητικών σε μη τερηδονισμένες αυχενικές βλάβες; Oper Dent. 2023 Jul 1;48(4):373-390. doi: 10.2341/22-067-LIT.
- Laegreid T, Gjerdet NR, Vult von Steyern P, Johansson AK. Αποκαταστάσεις σύνθετης ρητίνης τάξης ΙΙ: η σημασία της αυχενικής αδαμαντίνης – μελέτη in vitro. Oper Dent. 2011 Mar-Apr;36(2):187-95. doi: 10.2341/10-126-L.
- Breschi L, Maravic T, Mazzitelli C, Josic U, Mancuso E, Cadenaro M, Pfeifer CS, Mazzoni A. Η εξέλιξη της συγκολλητικής οδοντιατρικής: από την ολική αδροποίηση στα καθολικά συστήματα συγκόλλησης. Dent Mater. 2025 Feb;41(2):141-158. doi: 10.1016/j.dental.2024.11.011.
- Bagheri M, Ghavamnasiri M. Επίδραση της μορφολογίας του περιγράμματος κοιλότητας τύπου V στη μικροδιείσδυση των αποκαταστάσεων σύνθετης ρητίνης. J Contemp Dent Pract. 2008 Feb 1;9(2):122-9.
- Hong X, Huang Z, Tong Z, Jiang H, Su M. Κλινικά αποτελέσματα διαφορετικών τρόπων αδροποίησηςφ με καθολικά συγκολλητικά: συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση. Ann Palliat Med. 2021 May;10(5):5462-5473. doi: 10.21037/apm-21-890.